Ervaringen van mensen met de ziekte van Huntington met koken in de huiskamer van het verpleeghuis.
De vraag vanuit de praktijk
De meest in het oog springende verschijnselen van de ziekte van Huntington zijn de motorische stoornissen, bestaande uit ongecontroleerde bewegingen en gestoorde willekeurige bewegingen.
Naast de gevolgen hiervan op het vlak van evenwicht, lopen en zelfredzaamheid ontstaan ook in toenemende mate spraak-, kauw- en slikproblemen. Extreem gewichtsverlies komt bij mensen met de ziekte van Huntington veel voor.
Vanaf 2012 wordt er door de activiteitenbegeleiders gekookt met bewoners met de ziekte van Huntington die wonen op Heemhof. Bewoners waren erg blij met deze kookgroep. Ze vonden het eten lekker en genoten van de geuren die bij het koken horen. Na de verhuizing in 2015 vanaf tijdelijke bouw naar Heemhof werd besloten dat de kok en voedingsassistent 1x per week gingen koken op de huiskamers. Bewoners gaven destijds in de huiskamergesprekken aan dat ze het zelf koken erg waardeerden. Dit riep bij de diëtisten en het zorgteam vragen op: eten mensen nu meer? En welke invloed heeft dat op het lichaamsgewicht van bewoners? Draagt het koken in de huiskamers bij aan het welzijn van bewoners en de kwaliteit van leven?
Doel van het project
We wilden graag weten of de bewoners het koken op de huiskamer (minimaal 3 x per week) en een betere presentatie van het eten ervaarden als een verbetering van de warme maaltijd. Daarnaast wilden we graag weten of de bewoners hierdoor meer kwaliteit van leven ervaarden en of er een invloed was op het lichaamsgewicht.
Resultaten van het project
Het project is inmiddels afgerond. Het project heeft een aantal inzichten opgeleverd. Bewoners gaven aan dat het eten smakelijker is, ze genieten van de geuren en het eten ziet er aantrekkelijker uit. Daarnaast vinden bewoners het fijn om zelf op te kunnen scheppen en zo te bepalen hoeveel ze eten. Sommige bewoners zijn aangekomen, anderen zijn op hetzelfde gewicht gebleven en weer anderen zijn al dan niet bewust afgevallen. Dit afvallen past ook bij het ziektebeeld en veranderingen in medicatie en hoeft niet veroorzaakt te zijn door het zelf koken.
We hebben gezien dat vanaf het moment dat we meer zijn gaan koken er minder vaak om een extra toetje wordt gevraagd. Bij een aantal bewoners konden laxeermiddelen worden afgebouwd. In de huiskamer gesprekken gaven bewoners aan zeer tevreden te zijn over het koken ze vonden het gezellig en ook fijn als mantelzorgers kwamen helpen. De mantelzorgers maken soms het eten klaar dat ze thuis zo lekker vonden.
Wie werkten eraan mee?
Het project is uitgevoerd door Ria de Bruin (verpleegkundige), Femke Drost (verpleegkundige), Jonieke Bredewold (VIG), Tineke Bredewold (kok), Fenna Donkers (diëtiste) en Lia van Gelder (manager wonen zorg welzijn).
Wat betekent het voor de bewoners?
De bewoners waarderen de zelf gekookte maaltijden. Het lijkt een positief effect te hebben op de kwaliteit van leven en de ervaren eigen regie. De bewoners ervaren de betrokkenheid van mantelzorgers bij het koken als erg prettig. Gezien de positieve resultaten is het koken met ingang van augustus 2016 uitgebreid naar vijf keer per week. Inmiddels wordt op afdeling Everest sinds 2017 elke dag gekookt.
Contact?
Lia van Gelder l.van.gelder@atlant.nl
Jonieke Bredewold j.bredewold@atlant.nl